Academie voor Industriële Vormgeving Eindhoven – later Design Academy Eindhoven

De Academie voor Industriële Vormgeving (AIVE) later Design Academy, begon in 1950 onder leiding van René Smeets als avondopleiding om vormgevers aan de industrie te leveren. Na een studiereis in de Verenigde Staten volgde Smeets het onderwijsmodel van het Pratt Institute voor de dagschool die in 1955 aanving. Daarin was voorzien in een algemene basiscursus gevolgd door een specialisatie in productontwerpen, productpresentatie of textielontwerpen. De school had goed geoutilleerde werkplaatsen. Als docenten traden op: Emile Truijen, Wim Gilles, Frans van der Put, Cees Houtman en Karel Elno. In de jaren zestig kwam het systematisch en programmatisch ontwerpen op de voorgrond te staan, met name door de inbreng van Gilles, het voorbeeld van de Duitse ontwerpschool in Ulm en het onderwijs in Polen. Gilles was van 1970 tot 1973 directeur en werd opgevolgd door Cees Houtman die ten gevolge van conflicten in 1981 opstapte. Ulf Moritz, leider van de textielafdeling sinds 1971, wist deze een eigen gezicht te geven. Jan Lucassen, directeur van 1983 tot 1999, maakte in overleg met Moritz en Jan van Duppen een nieuw leerplan met als uitgangspunt de gebruiker en de semantische aspecten van het product. Daaruit volgde in 1984 een indeling in specialisaties: mens en arbeid, mens en omgeving, mens en voeding, mens en vrije tijd, mens en transport, mens en informatie. De vormgevende kant van het vak stond centraal. Nieuwe docenten waren: Marijke van der Wijst, Gijs Bakker, Lou Beeren, Frans de la Haye en Anthon Beeke. Ook trendontwikkeling en styling kwamen op het programma te staan. Lucassen wist de zelfstandigheid van de school te handhaven, fusies te voorkomen en stichtte een Europees Design Centre (1992). Hij had ook oog voor publiciteit en toonde het eindexamenwerk in de Beurs van Berlage in Amsterdam. Eind jaren negentig veranderde de AIVE haar naam in Design Academy Eindhoven en de school kwam vanaf 1999 onder leiding van trendwatcher Lidewij Edelkoort en Liesbeth in ‘t Hout te staan. Zij benadrukten flexibiliteit en confronteerden de studenten met vele wisselende invloeden en denkbeelden via talloze docenten en gastdocenten; tevens werd onconventioneel denken gestimuleerd, contact met de beeldende kunst en discussie. Edelkoort beschikte bovendien over vele internationale contacten en een groot netwerk.

Archieven
Om te laten zien hoe het onderwijs en het werk van de studenten door de jaren heen veranderde worden uit verschillende periodes particuliere archieven van docenten en studenten verzameld.
René Smeets – directeur en docent 1950-1972
Wim Gilles – directeur en docent
Frans van der Put – bestuurslid, docent en student 1950-1954
Jan van Onna – docent 1970-1990
Edward Aghina – docent
Herman Rademaker – docent
Ruud Nordt – student 1960-1965


Deze biografie is afkomstig uit het boek ‘Visies op vormgeving, het Nederlandse ontwerpen in teksten deel 2: 1940-2000’ (2008) van Frederike Huygen. Voor deze biografie is gebruik gemaakt van de volgende bronnen:
– Heuvel, J. van den ‘AIVE, een academie in verandering’, Items 8 (1989) 31, pp. 36-42.
– Eger, A.O. ‘Jan Lucassen’, ‘Product’ (2005) nov., pp. 12-14.
– Schouwenberg, L., Staal, G. (red) ‘House of Concepts. Design Academy Eindhoven’ (2008).