Jaap Penraat (1918-2006), ontwerper. Penraat werd geboren in Amsterdam waar hij aan het IvKNO de afdeling binnenhuis volgde. Tijdens de oorlog bouwde hij een bedrijfje op waar gipsen tegels en heiligenbeelden werden gemaakt. Hij redde honderden Joden het leven doordat hij een vergunning voor hen bemachtigde en hen hielp te vluchten naar Frankrijk. Over zijn rol in het verzet schreef Hudson Talbott het boek Forging Freedom, a True Story of Heroism during the Holocaust.
Penraat vestigde zich als zelfstandig industrieel ontwerper, nam in 1953 deel aan de studiereis naar Amerika en was lid van de GKf en de KIO. Hij maakte onder andere flessen voor de Chemische Fabriek Naarden met Charles Jongejans en Jan Bons, een bank met schijfvormige rugkussens, modellen voor wachthuisjes tram/bus, het interieur van een Amsterdamse tram met Friso Kramer en een deurklink. Penraat was eerst gehuwd met Noortje Dekker, de latere vrouw van Jan Bons, en daarna met de zuster van Charles Jongejans, Jettie. Hij schreef het boek Hoe wilt U wonen?. In 1954 maakte hij deel uit van de commissie die de gemeente Amsterdam op het gebied van industriële vormgeving adviseerde. In tegenstelling tot zijn collega’s en in strijd met de ere-code van de ontwerpersverenigingen, maakte Penraat wél reclame voor zichzelf en trad hij op in advertentiecampagnes van een behangfabrikant (‘Jaap Penraat adviseert u bij de keuze van uw behang’). Penraat, die volgens Eli Asser in een artikel in De Telegraaf in een ‘opwindend moderne modelwoning’ woonde, emigreerde in 1958 met zijn vrouw en kinderen naar Amerika. ‘Ik heb in Nederland de top bereikt. So what? Je kijkt om je heen en je merkt opeens: wat een laag rot-toppie’, en: ‘…in Amerika zitten ze te springen om mensen, die de smaak van Europa kennen.’
Deze biografie is afkomstig uit het boek ‘Visies op vormgeving, het Nederlandse ontwerpen in teksten deel 2: 1940-2000’ (2008) van Frederike Huygen. Voor deze biografie is gebruik gemaakt van de volgende bronnen:
– Penraat, J. ‘Industriële vormgeving. Uw matige schoonheid’, Amsterdam 1957.
– Asser, E. ‘Familie Penraat richt de blik naar het veel meer mogelijkheden biedende Amerika’, De Telegraaf 14 maart 1958.
– Arnoldussen, P. ‘De Nederlandse Schindler heet Jaap Penraat’, Het Parool 16 juni 2001.