Instituut voor Kunstnijverheidsonderwijs Amsterdam – later Gerrit Rietveld Academie

De Gerrit Rietveld Academie is de voortzetting van het Instituut voor Kunstnijverheidsonderwijs (IvKNO) dat in 1967 naar een nieuw gebouw van Gerrit Rietveld verhuisde en sindsdien naar hem vernoemd is. Mart Stam was er van 1939 tot 1948 directeur en hij wilde in navolging van het Bauhaus een basisjaar invoeren en de mens en het werken voor de industrie centraal stellen. Vervolgens kwam de academie onder leiding van glaskunstenaar Andries Copier (1950-1952) en daarna van jurist Dirk Vis. In 1955 was er in het Stedelijk Museum een tentoonstelling van deze school die toen bestond uit drie hoofdafdelingen: ruimte (waaronder meubels, ceramiek, binnenhuis, plastiek en metaalbewerken), textiel (textiel, weven en mode) en de grafische afdeling waar men les gaf in fotografie, illustratie, typografie, lettertekenen en reclame. Ze kende een dagopleiding en een avondopleiding.
Toen Vis in 1968 overspannen raakte, kwam Dick Dooijes hem vervangen en van 1971 tot 1974 was hij directeur. In deze turbulente periode bood hij docenten en studenten gelegenheid tot inspraak en vrijheid. Het aantal studierichtingen breidde zich uit tot en met de beeldende kunst en een afdeling audiovisueel, ofschoon de grafisch ontwerpers ruim in de meerderheid waren. De vrijheid betekende dat de school de autonomie, individualiteit, mentaliteit en vrije expressie ging benadrukken, terwijl het aan structuur en visie ontbrak. Ook onder het directoraat van Simon den Hartog (1974-1999) vulden de diverse docenten het lesprogramma naar eigen inzichten in. Hij wist met zijn bestuur een fusie met andere opleidingen te voorkomen. In 1995 ontstond het Sandberg Instituut, een tweede faseopleiding onder leiding van Jos Houweling. Tijmen Grootheest volgde Den Hartog op.


Deze biografie is afkomstig uit het boek ‘Visies op vormgeving, het Nederlandse ontwerpen in teksten deel 2: 1940-2000’ (2008) van Frederike Huygen. Voor deze biografie is gebruik gemaakt van de volgende bron:
– Seventer, D. van ‘Verplichte autonomie. Evolutie en revolutie op de Gerrit Rietveld Academie 1967-1999’, Amsterdam (doctoraalscriptie UvA Culturele Studies).